Dụng cụ đo nồng độ cồn trong rượu phổ biến và cách sử dụng

Rượu là thức uống quen thuộc trong nhiều dịp lễ hội, tiệc tùng. Tuy nhiên, việc kiểm soát nồng độ cồn trong rượu là vô cùng quan trọng, đặc biệt là đối với những người tự nấu rượu hoặc muốn đảm bảo chất lượng đồ uống. Bài viết này Aromatic Wine sẽ giới thiệu đến bạn những dụng cụ đo nồng độ cồn trong rượu phổ biến, đồng thời hướng dẫn cách sử dụng chúng một cách chính xác và hiệu quả.

Dụng cụ đo nồng độ cồn phổ biến

Các dụng cụ đo nồng độ cồn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm tra và xác định mức độ cồn trong các dung dịch, đặc biệt là trong ngành sản xuất rượu, bia, và các đồ uống có cồn. Hai loại dụng cụ đo nồng độ cồn phổ biến nhất là khúc xạ kế và cồn kế.

Khúc xạ kế đo độ cồn

Khúc xạ kế đo độ cồn là một thiết bị được sử dụng phổ biến để đo nồng độ cồn trong các loại dung dịch. Thiết bị này có thể phân thành hai loại chính: loại cơ học và loại kỹ thuật số.

1. Loại cơ học hoạt động dựa trên nguyên lý khúc xạ ánh sáng. Khi ánh sáng đi qua dung dịch có chứa cồn, góc khúc xạ thay đổi và được đo để xác định nồng độ cồn. Loại này thường được sử dụng trong các phòng thí nghiệm hoặc trong các dây chuyền sản xuất rượu bia.
2. Loại kỹ thuật số cung cấp kết quả đo nhanh chóng và chính xác hơn. Máy có khả năng tự động điều chỉnh nhiệt độ môi trường để tránh sai sót do ảnh hưởng của nhiệt độ, và cho phép người sử dụng dễ dàng đọc kết quả trên màn hình kỹ thuật số.

Cồn kế

Cồn kế là một dụng cụ thủy tinh được sử dụng để đo độ cồn trong dung dịch. Nguyên lý hoạt động của cồn kế dựa trên tỷ trọng của dung dịch: khi nồng độ cồn càng cao, tỷ trọng của dung dịch sẽ càng thấp, khiến cho cồn kế chìm ít hơn trong dung dịch.

Cồn kế có các loại vạch chia khác nhau, phổ biến nhất là cồn kế bách phân với vạch chia từ 0-100°. Ngoài ra, còn có các loại cồn kế chia vạch từ 0-40°, 0-70°, hoặc 50-100° tùy vào mục đích sử dụng. Các loại cồn kế này giúp người dùng dễ dàng xác định độ cồn trong dung dịch khi được sử dụng ở nhiệt độ chuẩn (18-20°C). Tuy nhiên, khi đo ở nhiệt độ khác, độ cồn đo được có thể không chính xác và cần phải quy đổi bằng công thức để xác định độ cồn thực tế.

Cả khúc xạ kế và cồn kế đều là những công cụ quan trọng giúp đo nồng độ cồn một cách chính xác, phục vụ cho các ngành sản xuất và chế biến đồ uống có cồn, cũng như trong các phòng thí nghiệm nghiên cứu.

Cách sử dụng dụng cụ đo nồng độ cồn

Các dụng cụ đo nồng độ cồn như khúc xạ kế cơ học, khúc xạ kế điện tử và cồn kế là những thiết bị quan trọng trong việc đo lường nồng độ cồn trong các dung dịch, đặc biệt là trong sản xuất rượu, bia và các sản phẩm đồ uống có cồn khác. Sau đây là hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng từng loại dụng cụ này:

1. Sử dụng khúc xạ kế cơ học

Bước 1:Trước khi bắt đầu đo, cần phải hiệu chỉnh khúc xạ kế để đảm bảo kết quả chính xác. Sử dụng dung dịch chuẩn (như nước cất hoặc dung dịch cồn với nồng độ đã biết) để điều chỉnh thiết bị. Mở nắp của khúc xạ kế và cho dung dịch chuẩn vào lăng kính, sau đó điều chỉnh vạch chia sao cho nó chỉ vào giá trị phù hợp của dung dịch chuẩn ở nhiệt độ phòng (thường là 18-20°C). Việc hiệu chỉnh này giúp đảm bảo rằng thiết bị sẽ đo chính xác các mẫu thử sau này.

Bước 2: Sau khi hiệu chỉnh, nhỏ một vài giọt mẫu thử vào lăng kính của khúc xạ kế. Cần đảm bảo rằng mẫu thử phủ đều trên bề mặt của lăng kính, không có bọt khí hoặc tạp chất để tránh làm sai lệch kết quả. Đóng nắp lại và nhẹ nhàng ấn vào để mẫu thử được phân bổ đều và không bị rò rỉ ra ngoài.

Bước 3: Nhìn qua mắt kính của khúc xạ kế, bạn sẽ thấy một vạch chia giữa vùng sáng và vùng tối. Đọc chỉ số độ cồn tại điểm giao nhau của vạch chia này. Để có kết quả chính xác, cần đảm bảo rằng mắt bạn thẳng với kính đo và không có sự mờ nhòe. Sau khi đọc chỉ số độ cồn, ghi lại kết quả và tiếp tục kiểm tra các mẫu thử tiếp theo nếu cần thiết.

2. Sử dụng khúc xạ kế điện tử

Bước 1: Trước khi bắt đầu đo, bạn cần chuẩn bị khúc xạ kế điện tử bằng cách hiệu chỉnh thiết bị với dung dịch chuẩn, chẳng hạn như nước cất hoặc nước khử ion. Quá trình hiệu chuẩn này rất quan trọng để đảm bảo độ chính xác của phép đo. Sau khi hiệu chỉnh xong, bật thiết bị và đảm bảo rằng màn hình LCD đã sẵn sàng hiển thị kết quả. Bạn cần chắc chắn rằng khúc xạ kế đã được cài đặt đúng các chế độ đo và thiết bị không có lỗi.

Bước 2: Sau khi thiết bị đã được chuẩn bị sẵn sàng, bạn sẽ tiếp tục bằng cách nhỏ mẫu thử vào khoang chứa mẫu của khúc xạ kế. Đảm bảo rằng khoang chứa đã được vệ sinh sạch sẽ để không có bụi bẩn hay dư lượng mẫu cũ, vì chúng có thể làm sai lệch kết quả đo. Khi nhỏ mẫu, hãy tránh tạo ra bọt khí, vì bọt có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của phép đo. Mẫu cần phải được phân bố đều trong khoang để đảm bảo việc đo được thực hiện chính xác.

Bước 3: Sau khi mẫu đã được đưa vào vị trí đo, bạn chỉ cần nhấn nút “READ” để thiết bị thực hiện phép đo. Kết quả sẽ được hiển thị rõ ràng và chính xác trên màn hình LCD của khúc xạ kế điện tử. Vì khúc xạ kế điện tử có khả năng tự động tính toán và hiển thị kết quả dưới dạng số, việc đọc kết quả sẽ trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn so với các thiết bị cơ học. Bạn có thể ngay lập tức nhận được thông tin về độ cồn hoặc độ ngọt của mẫu thử mà không cần phải nhìn qua các vạch chia, giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao độ chính xác của phép đo.

3. Sử dụng cồn kế

Cồn kế là một công cụ đo lường quan trọng trong việc xác định nồng độ cồn hoặc độ rượu trong các dung dịch lỏng, đặc biệt là trong ngành sản xuất rượu. Dưới đây là các bước chi tiết để sử dụng cồn kế một cách hiệu quả và chính xác:

Bước 1: Đầu tiên, chuẩn bị mẫu rượu hoặc dung dịch cần đo. Sau đó, nhẹ nhàng thả cồn kế vào trong mẫu thử. Cồn kế sẽ tự động nổi lên trên bề mặt của dung dịch. Đảm bảo rằng mẫu thử đủ sâu để cồn kế có thể nổi hoàn toàn và không bị cản trở bởi thành của bình chứa. Việc này giúp đảm bảo kết quả đo chính xác.

Bước 2: Sau khi cồn kế đã ổn định trong dung dịch, bạn sẽ thấy các vạch chia độ trên cồn kế. Để đo nồng độ cồn, chỉ cần quan sát vạch chia mà cồn kế dừng lại. Đây là mức độ nồng độ cồn hoặc độ rượu trong dung dịch. Đối với cồn kế thủy ngân, bạn sẽ phải đọc kết quả trực tiếp từ các vạch chia, trong khi đối với cồn kế điện tử, kết quả sẽ được hiển thị ngay lập tức trên màn hình LCD của máy.

Lưu ý:

• Đảm bảo không có bọt khí: Khi thả cồn kế vào dung dịch, hãy chắc chắn rằng không có bọt khí hoặc các vật cản trong mẫu thử, vì điều này có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả.
• Lưu ý đến nhiệt độ mẫu: Nhiệt độ của dung dịch cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả đo. Vì vậy, nếu cần, bạn có thể điều chỉnh nhiệt độ mẫu thử để phù hợp với điều kiện đo của cồn kế.

Với những bước đơn giản này, bạn có thể dễ dàng sử dụng cồn kế để đo nồng độ cồn và rượu trong dung dịch của mình, đảm bảo chất lượng sản phẩm và độ chính xác trong quá trình kiểm tra.

Lưu ý khi sử dụng dụng cụ đo nồng độ cồn

Khi sử dụng dụng cụ đo nồng độ cồn, cần lưu ý một số điểm quan trọng để đảm bảo kết quả chính xác và độ bền của thiết bị:

• Vệ sinh và bảo quản: Sau khi sử dụng, hãy lau thiết bị bằng khăn mềm và dung dịch làm sạch phù hợp. Tránh dùng cồn hoặc chất tẩy rửa mạnh, vì chúng có thể làm hỏng cảm biến. Nếu không sử dụng trong thời gian dài, tháo pin để tránh hư hỏng.
• Điều kiện môi trường: Đảm bảo máy hoạt động trong môi trường khô ráo, nhiệt độ từ 5°C đến 40°C. Tránh để máy tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trực tiếp hoặc nguồn nhiệt, vì điều này có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả.
• Sử dụng đúng cách: Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, đặc biệt là thời gian thổi vào ống lấy mẫu và chú ý đến các yêu cầu về khoảng cách và thời gian đo. Tránh đo ngay sau khi uống rượu bia, vì cần ít nhất 30 phút để nồng độ cồn trong hơi thở ổn định.

Tuân thủ các lưu ý này sẽ giúp bạn sử dụng dụng cụ đo nồng độ cồn hiệu quả và chính xác.

Trên đây là tổng hợp các dụng cụ đo nồng độ cồn phổ biến trên thị trường hiện nay. Aromatic Wine mong rằng, với những kiến thức này, bạn sẽ có thể lựa chọn cho mình những loại dụng cụ đo nồng độ cồn phù hợp với mục đích sử dụng. Việc đo đạc chính xác nồng độ cồn trong rượu là một việc làm cần thiết. Vì thế, hãy sử dụng các dụng cụ đo nồng độ cồn một cách chính xác nhất nhé.