Rượu Xuân Thạnh: nguồn gốc, độ cồn và TOP nhãn hiệu nổi tiếng nhất Trà Vinh
Giữa lòng miền Tây sông nước, nơi nhịp sống thấm đẫm hương lúa, tình người và vị men nồng nàn, có một loại rượu truyền thống mang trong mình ký ức của gần một thế kỷ Rượu Xuân Thạnh. Không ồn ào như Gò Đen (Long An), cũng chẳng quá quen thuộc như Phú Lễ (Bến Tre), Xuân Thạnh như một “ẩn số” của rượu làng nghề lặng lẽ nhưng đầy bản sắc, âm thầm chinh phục những tâm hồn yêu mùi vị xưa cũ.
Cùng Aromatic Wine lật mở từng trang lịch sử, khám phá từ nguồn gốc, kỹ thuật nấu rượu, độ cồn đặc trưng, đến những nhãn hiệu nổi bật nhất của Trà Vinh, để thấy vì sao rượu Xuân Thạnh xứng đáng là một trong Tam đại danh tửu miền Tây.
Nguồn gốc và lịch sử phát triển của rượu Xuân Thạnh
Làng nghề sản xuất rượu Xuân Thạnh nằm tại ấp Xuân Thạnh, xã Hòa Thuận, huyện Châu Thành, tỉnh Trà Vinh nơi được xem là cái nôi của một trong ba dòng rượu danh tiếng nhất miền Tây Nam Bộ. Theo tư liệu truyền lại, nghề nấu rượu tại đây bắt đầu hình thành từ khoảng năm 1926, do một người thuộc họ Hà trong vùng khởi xướng.
Trong thời kỳ Pháp thuộc, lính Pháp trong một đợt càn quét đã phát hiện nhiều hủ rượu được người dân giấu kỹ trong những bụi cây đế mọc rậm rạp quanh làng. Từ đó, cái tên “rượu đế” ra đời vừa thể hiện cách thức bảo quản rượu khéo léo của người dân, vừa là biểu tượng của sự chống chọi với ngoại xâm và gìn giữ bản sắc văn hóa địa phương.
Trải qua gần một thế kỷ, rượu Xuân Thạnh không chỉ giữ được hương vị đặc trưng truyền thống mà còn được công nhận là làng nghề cấp tỉnh theo Quyết định số 1671/QĐ-UBND ngày 18/10/2011 của UBND tỉnh Trà Vinh.
Quy trình sản xuất và nguyên liệu đặc trưng
Rượu Xuân Thạnh nổi bật không chỉ nhờ độ nặng và hương vị nồng nàn, mà còn bởi quy trình sản xuất công phu, mang đậm dấu ấn truyền thống. Bí quyết làm rượu được gìn giữ qua nhiều thế hệ, chủ yếu trong một số gia đình dòng tộc tại ấp Xuân Thạnh, xã Hòa Thuận, huyện Châu Thành, tỉnh Trà Vinh.
Nguyên liệu chính là gạo nếp mùa truyền thống, được chọn lọc kỹ càng để đảm bảo độ dẻo, thơm và vị ngọt tự nhiên. Nếp sau khi nấu chín sẽ được để nguội đến độ ấm vừa phải, rồi trộn đều với:
- 14 loại men viên đặc biệt,
- 48 dòng nấm mốc,
- 35 dòng nấm men gia truyền.
Tất cả đều có hoạt tính đường hóa cao, giúp cơm rượu lên men mạnh và giữ được hương vị đặc trưng.
Hỗn hợp này được ủ kín trong 3 ngày, sau đó cho thêm nước giếng từ vùng đất giồng cát đặc trưng của làng. Tiếp tục ủ thêm 3 ngày nữa rồi mới mang đi chưng cất.
Giai đoạn chưng cất là khâu quyết định chất lượng rượu. Người nấu phải giữ lửa đều và vừa phải, để rượu nhỏ từng giọt một cách ổn định, giúp giữ trọn hương thơm và nồng độ.
Từ đó, ba loại rượu chính được tạo ra:
- Rượu trắng Xuân Thạnh (nếp trắng): nồng độ 50 – 55 độ
- Rượu lão tửu (nếp than): nồng độ 20 – 29 độ
- Rượu chuối hột (nếp trắng + chuối hột): nồng độ 29 – 40 độ
Dù khác nhau về nguyên liệu và độ cồn, cả ba đều mang đặc trưng: hương thơm nồng đậm, vị êm dịu, hậu ngọt, và cảm giác lâng lâng đặc trưng không lẫn với bất kỳ loại rượu nào khác.
Đặc điểm về độ cồn và hương vị
Rượu Xuân Thạnh không chỉ nổi bật bởi quy trình sản xuất truyền thống mà còn được biết đến với chất lượng vượt trội trong từng giọt rượu. Đặc điểm về độ cồn và hương vị của rượu chính là yếu tố tạo nên sự khác biệt và sức hấp dẫn riêng biệt cho loại rượu này.
- Độ cồn: Rượu Xuân Thạnh có nồng độ cồn khoảng 60 độ, thuộc loại rượu mạnh, mang lại cảm giác ấm nồng và đầy đặn khi thưởng thức.
- Hình thức: Rượu trong vắt, sủi tăm nhẹ nhàng tạo nên vẻ đẹp thanh khiết và bắt mắt.
- Hương vị: Đặc trưng với hương thơm nồng nàn, pha trộn giữa vị ngọt dịu từ gạo nếp mùa truyền thống và vị cay nhẹ tinh tế, tạo nên sự cân bằng hài hòa, dễ chịu cho người uống.
- Tính đặc biệt: Rượu không gây khó chịu hay đau đầu ngay cả khi uống nhiều, giúp người thưởng thức cảm thấy thư giãn và dễ chịu hơn.
Ngoài ra rượu Xuân Thạnh rất thích hợp khi kết hợp với món trâu luộc ăn cùng cơm mẻ sự kết hợp hoàn hảo để tăng thêm trải nghiệm ẩm thực đậm đà, truyền thống của miền Tây.
TOP các nhãn hiệu Rượu Xuân Thạnh nổi tiếng
Dưới đây là những nhãn hiệu rượu Xuân Thạnh được ưa chuộng và đánh giá cao nhất:
1. Rượu Lão Tửu Xuân Thạnh
Đây là dòng rượu truyền thống nổi bật nhất của Xuân Thạnh với nồng độ khoảng 24.4%. Rượu được làm từ sự kết hợp tinh tế của nếp than, nếp trắng cùng các nguyên liệu tự nhiên như nhãn nhục, táo tàu và đường phèn. Hương vị sâu lắng, ngọt dịu, thanh mát, không gây khó chịu dù uống nhiều, thích hợp dùng trong các dịp lễ tết và tiệc tùng.
2. Rượu Nếp Than Xuân Thạnh
Rượu nếp than là dòng sản phẩm đặc sắc, nổi bật với nguyên liệu chính là nếp than – loại nếp có hương thơm tự nhiên đậm đà và vị ngọt bùi. Rượu có màu sắc trong vắt, vị đậm đà, mang đậm hương vị truyền thống đặc trưng của vùng miền, giúp nâng cao trải nghiệm thưởng thức cho người dùng.
3. Rượu Chuối Hột Xuân Thạnh
Dòng rượu chuối hột Xuân Thạnh được chưng cất từ chuối hột tự nhiên kết hợp cùng các nguyên liệu truyền thống. Rượu có nồng độ cao hơn, thường mang lại cảm giác ấm nồng, hỗ trợ tiêu hóa tốt và được nhiều người tin dùng như một loại rượu thuốc bổ dưỡng. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn trải nghiệm hương vị độc đáo và công dụng tốt cho sức khỏe.
4. Rượu Mít Xuân Thạnh
Rượu mít là một trong những sản phẩm đặc biệt của Xuân Thạnh, sử dụng mít chín thơm ngon trong quá trình chưng cất tạo nên hương vị ngọt dịu, đậm đà và dễ chịu. Rượu mít không chỉ làm tăng trải nghiệm cảm quan mà còn là món quà biếu ý nghĩa, thể hiện sự tinh tế trong văn hóa rượu truyền thống của người Trà Vinh.
Chính vì sự kết hợp độc đáo giữa nguyên liệu tự nhiên, quy trình truyền thống và bí quyết riêng, rượu Xuân Thạnh đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của Trà Vinh. Không chỉ là một thức uống, nó còn là niềm tự hào của người dân nơi đây, một món quà ý nghĩa mang đậm hương vị quê hương. Với những nhãn hiệu nổi tiếng đã được giới thiệu, hy vọng bạn sẽ có cơ hội thưởng thức và cảm nhận trọn vẹn tinh túy của loại rượu đặc sản này.
