Cách tính nồng độ cồn trong hơi thở

Kể từ ngày 1/1/2025, quy định xử phạt vi phạm nồng độ cồn khi tham gia giao thông sẽ có những thay đổi quan trọng, bao gồm việc tăng mức phạt và áp dụng hình thức trừ điểm giấy phép lái xe. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết cho người dân trong việc nắm rõ cách tính nồng độ cồn trong hơi thở để chủ động phòng tránh vi phạm. Bài viết này của Aromatic Wine sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vấn đề này.

Cơ sở khoa học về nồng độ cồn trong hơi thở

Nồng độ cồn trong hơi thở là một chỉ số quan trọng giúp xác định mức độ ảnh hưởng của rượu, bia đối với cơ thể và khả năng điều khiển phương tiện. Sau khi uống rượu, bia, cồn được hấp thụ chủ yếu qua niêm mạc dạ dày và ruột non, sau đó đi vào máu. Tại đây, nó được phân bố khắp cơ thể và tác động trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương, gây suy giảm khả năng kiểm soát và phản xạ. Quá trình đào thải cồn diễn ra chủ yếu qua gan (khoảng 90-95%), một phần nhỏ được bài tiết qua nước tiểu, mồ hôi và hơi thở.

Nồng độ cồn trong máu (Blood Alcohol Concentration – BAC) và nồng độ cồn trong hơi thở (Breath Alcohol Concentration – BrAC) có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Khi máu giàu oxy đi qua phổi, một phần cồn khuếch tán qua màng phế nang vào không khí thở ra. Theo nguyên tắc chuyển đổi được quốc tế công nhận, tỷ lệ giữa nồng độ cồn trong máu và hơi thở vào khoảng 2100:1, tức là 1ml máu chứa lượng cồn tương đương với 2100ml hơi thở. Điều này giúp máy đo hơi thở có thể ước tính gián tiếp nồng độ cồn trong máu mà không cần xét nghiệm.

Tuy nhiên, nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả đo nồng độ cồn trong hơi thở, bao gồm:

• Thời gian uống rượu, bia: Cồn cần thời gian để hấp thụ hoàn toàn vào máu, do đó nếu kiểm tra ngay sau khi uống, kết quả có thể chưa phản ánh đúng mức độ ảnh hưởng.
• Loại đồ uống: Hàm lượng cồn khác nhau trong bia, rượu vang hay rượu mạnh sẽ dẫn đến sự khác biệt trong BAC.
• Thể trạng cá nhân: Trọng lượng cơ thể, giới tính, tốc độ trao đổi chất và tình trạng sức khỏe (đặc biệt là chức năng gan) đều ảnh hưởng đến tốc độ chuyển hóa và đào thải cồn. Người có thể trạng nhỏ thường có BAC cao hơn so với người có thể trạng lớn khi uống cùng một lượng rượu, bia.

Hiểu rõ về cơ sở khoa học của nồng độ cồn trong hơi thở giúp chúng ta có cái nhìn đúng đắn về ảnh hưởng của rượu bia và có ý thức hơn trong việc tham gia giao thông một cách an toàn.

Hướng dẫn cách tính nồng độ cồn trong hơi thở

Nồng độ cồn trong hơi thở (BrAC – Breath Alcohol Concentration) có mối quan hệ trực tiếp với nồng độ cồn trong máu (BAC – Blood Alcohol Concentration). Để tính toán BrAC, trước tiên cần xác định BAC theo công thức sau:

C = (1.056 × A) ÷ (10 × W × R)

Trong đó:

• C là nồng độ cồn trong máu (BAC), đơn vị mg/100ml máu.
• A là số đơn vị cồn đã tiêu thụ (một đơn vị cồn tương đương khoảng 10g ethanol nguyên chất).
• W là cân nặng của người uống (kg).
• R là hệ số hấp thụ rượu tùy theo giới tính (0,7 đối với nam và 0,6 đối với nữ).

Sau khi tính được BAC, có thể xác định nồng độ cồn trong hơi thở theo công thức:

B = C ÷ 210

Trong đó:

• B là nồng độ cồn trong hơi thở (BrAC), đơn vị mg/lít khí thở.
• 210 là hệ số quy đổi trung bình giữa nồng độ cồn trong máu và hơi thở (2.100:1), nghĩa là 2.100ml không khí thở ra chứa lượng cồn tương đương với 1ml máu.

Ví dụ: Một nam giới nặng 65kg uống 440ml bia có nồng độ 5% cồn, tương đương với 2 đơn vị cồn. Áp dụng công thức:

C = (1.056 × 20) / (10 × 65 × 0.7) = 0.04641 mg/100ml máu

Tiếp theo, tính nồng độ cồn trong hơi thở: B = 0.04641 / 210 = 0.22 mg/lít khí thở

Mức nồng độ cồn này đã vượt quá giới hạn cho phép theo quy định của pháp luật Việt Nam, có thể bị xử phạt theo: Nghị định 168/2024/NĐ-CP thay cho Nghị định 100/2019/NĐ-CP.

Thời gian đào thải cồn và thời điểm an toàn để lái xe

Tốc độ đào thải cồn trung bình của cơ thể là 0.015% BAC mỗi giờ, do đó, có thể tính thời gian cần thiết để nồng độ cồn về mức 0 theo công thức:

T = C ÷ 0.015

Áp dụng vào ví dụ trên: T = 0.04641 ÷ 0.015 ≈ 3 giờ

Có nghĩa là người này cần nghỉ ngơi ít nhất 3 giờ sau khi uống bia thì nồng độ cồn mới giảm về mức an toàn để lái xe.

Các yếu tố ảnh hưởng đến nồng độ cồn trong hơi thở

Ngoài công thức tính toán, nồng độ cồn trong hơi thở còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố sau:

• Loại đồ uống: Rượu mạnh có thể làm tăng nồng độ cồn nhanh hơn bia.
• Thời gian uống: Uống nhanh trong thời gian ngắn làm tăng BAC nhanh hơn so với uống chậm.
• Thể trạng cá nhân: Người có cân nặng lớn hơn thường có BAC thấp hơn với cùng lượng rượu tiêu thụ.
• Tốc độ chuyển hóa cồn: Phụ thuộc vào enzyme trong gan và tình trạng sức khỏe.
• Các yếu tố ngoại vi: Hút thuốc lá, nước súc miệng có cồn, hoặc thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả đo nồng độ cồn.

Công thức trên chỉ mang tính chất tham khảo vì có nhiều yếu tố khác ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và đào thải cồn trong cơ thể. Để đảm bảo an toàn, tốt nhất là không uống rượu bia khi tham gia giao thông, ngay cả khi cảm thấy vẫn tỉnh táo.

Các biện pháp giảm nồng độ cồn trong hơi thở

Việc tìm cách giảm nồng độ cồn trong hơi thở nhằm tránh bị xử phạt khi tham gia giao thông là mối quan tâm của nhiều người. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không có biện pháp nào có thể làm giảm nồng độ cồn một cách nhanh chóng. Cồn đã vào cơ thể sẽ được chuyển hóa chủ yếu qua gan và đào thải theo thời gian, không có mẹo nào có thể ngay lập tức loại bỏ cồn khỏi hơi thở hay máu.

Một số biện pháp hỗ trợ quá trình đào thải cồn có thể giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi hơn, chẳng hạn như uống nhiều nước để thúc đẩy quá trình bài tiết qua nước tiểu, ăn thức ăn để làm chậm hấp thụ cồn và giảm cảm giác say, hoặc nghỉ ngơi để gan có thời gian chuyển hóa cồn ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, những phương pháp này chỉ giúp phần nào và vẫn cần thời gian để cồn được loại bỏ hoàn toàn.

Quan trọng nhất, khuyến cáo không lái xe sau khi uống rượu bia để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh. Nếu đã sử dụng đồ uống có cồn, tốt nhất nên gọi taxi, nhờ người thân đưa về hoặc nghỉ ngơi đến khi cơ thể tỉnh táo hoàn toàn. Việc cố tình tham gia giao thông khi còn nồng độ cồn trong máu không chỉ vi phạm pháp luật mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn nghiêm trọng.

Hy vọng qua bài viết này của Aromatic Wine, bạn đã có cái nhìn tổng quan và chi tiết về cách tính nồng độ cồn trong hơi thở. Việc nắm rõ thông tin này không chỉ giúp bạn tự kiểm soát tình trạng sức khỏe của mình sau khi sử dụng đồ uống có cồn, mà còn là kiến thức quan trọng để tuân thủ pháp luật và đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông. Hãy luôn nhớ rằng, việc lái xe sau khi uống rượu bia không chỉ gây nguy hiểm cho bản thân mà còn cho những người xung quanh.